FORUM GEOLOGICZNE

Gość

Witam, mam pytanie które dla was będzie zapewne śmiesznie proste. Jestem po biologii więc nie mam wiedzy na ten temat, natomiast od pewnego czasu nurtuje mnie jedno pytanie....jakie są najstarsze góry w Polsce w sensie wieku skał. Dotychczas myślałem że są to Góry Świętokrzyskie i Sudety (bynajmniej tak uczyli w szkole), ale ostatnio wyczytałem że to Góry Pieprzowe koło Sandomierza. Podobno mają one 500 mln lat, natomiast g.Świętokrzyskie - 300 mln, Karpaty - jako młode góry - 70 mln.

Moje kolejne pytanie...jakie są najstarsze góry w sensie wieku skał w Europie i na świecie????
Dziękuje z góry za odpowiedź. Pozdrawiam.

Witek · Wysłany: Wto 9:09, 10 Mar 2009 Temat postu:

Spróbuję chociaż częściowo wyjaśnić.. Bez wątpienia w szkole mają rację bo nazwa Góry Pieprzowe jest trochę myląca bo nie są to góry w sensie wyniosłości w terenie lecz odsłonięcie skał na krawędzi Wyżyny Sandomierskiej, taka malownicza, kamienista skarpa poniżej warstwy lessów schodząca w dół aż do Wisły.
A czy wychodzące tu łupki kambryjskie, rozsypujące się na pierz, rzeczywiście są najstarszymi skałami na powierzchni Polski to już poczekam na opinię kolegów.

moozg · Wysłany: Wto 15:33, 10 Mar 2009 Temat postu:

najstarsze to oczywiscie sa skaly krystaliczne w Sudetach - m.in. Masyw Śnieżnika, Wzgorza Strzelinskie, Rudawy Janowickie, oczywiscie nie cale gory ale poszczegolne jednostki/wydzielenia okresla sie jako neoproterozoiczne, na razie bez znanej dolnej granicy.
A co do utworow pod porywa osadowa to najstarsze sa skaly budujace platforme wschodnioeuropejska (1800-2000).

jeszcze nalezy sprostowac fakt ze nie mozna okreslic ze skaly budujace G. Swiet. maja 300 mln lat, bo tam mamy skaly roznego wieku - od kambru po perm.

Gość · Wysłany: Wto 18:42, 10 Mar 2009 Temat postu:

dzięki Panowie za wyjaśnienie. czyli generalnie nie można mówić że są to najstarsze góry w Polsce bo po pierwsze nie są to góry tylko część wyżyny sandomierskiej, a po drugie możliwe ze nie są wcale najstarsze. W sumie na wielu stronach można znaleźć informacje że góry pieprzowe są najstarsze np. z Wikipedii "Jest to najstarszy górotwór widoczny na ziemiach Polski".

moozg · Wysłany: Wto 22:57, 10 Mar 2009 Temat postu:

wiele jest bredni w necie, podrecznikach, przewodnikach...
dochodzi jeszcze kwestia terminologiczna, bo inaczej rozpatrywac gory w sensie geologicznym a inaczej geograficznym i morfologicznym.

Witek · Wysłany: Śro 11:03, 11 Mar 2009 Temat postu:

Czyli wszystko zależy od punktu widzenia.. jak ktoś stoi na krawędzi Wyżyny Sandomierskiej wśród moreli i śliw to dla niego Góry Pieprzowe to tylko skarpa.. Ale jak ktoś stanie na ścieżce, pod wierzbą, u podnóża to dla niego są to prawdziwe góry..

Tak czy inaczej zapraszam do obejrzenia zdjęć w wątku "Rez. Góry Pieprzowe" w tym tutaj dziale..

Kenny · Wysłany: Śro 11:23, 11 Mar 2009 Temat postu:

góry to pojęcie albo tektoniczne albo morfologiczne... pytając o wiek gór pytasz o czas kiedy zostały sfałdowane góry świętokrzyskie pod tym względem są równowiekowe z niektórymi partiami Sudetów i pochodzą z przełomu krabonu i permu (wtedy zakończyło się ich fałdowanie)

jeśli pytasz o najstarsze skały w kraju to protolit gnejsów gór sowich liczy sobie około 2,2mld lat
jeśli chodzi o skały względnie nieprzeobrażone to najstarsze będą łupki prekambryjskie odsłaniające się w paru miejscach na obszarze antykliny Łagowa o ile dobrze pamiętam
z tych starych należy zaliczyć jeszcze wapienie wojcieszowskie dolny kambr

Gość · Wysłany: Śro 15:26, 11 Mar 2009 Temat postu:

Witam, z tymi najstarsdzymi górami i skałami to faktycznie mętlik... jesli spojrzeć na wiek skał, to g. Pieprzowe, dolny kambr w antyklinie chęcińskiej i słabo przeobrażone wapienie w G. Kaczawskich są najstarsze. Ganejsy Gór Sowich datowali wrocławiacy i z tego, co pamięteam, to wyszedł im ordowik-sylur, podobnie chyba metamorfik śnieżnicko-bystrzycki. O prekambrze w rejonie Łagowa nie słyszałem ,ale spytam mądrzejszych. Natomiast jeżeli spytać o wiek gór, jako form terenu... to wygrywają Tatry! Sterczą od końca kredy. Reszta, w tym Sudety i G. Św., poszły do góry dopiero gdzieś w miocenie. A zatem młodzieniaszki...

moozg · Wysłany: Śro 17:16, 11 Mar 2009 Temat postu:

Gość · Wysłany: Śro 19:40, 11 Mar 2009 Temat postu:

Dzieki panowie, widzę że musze sie wiele poduczyć, nie rozumiem wielu terminów jakie padły w tej dyskusji np."płaszczowinowanie", antyklina, metamorfik itd. Zastanawiam się nad jedną książką "GEOLOGIA HISTORYCZNA DLA GEOGRAFÓW" W.MIZERSKI PWN - to jest dobra książka chyba jesli chodzi o podstawy geologii??

wodzu · Wysłany: Śro 19:50, 11 Mar 2009 Temat postu:

Książka jest wręcz bardzo dobra. Mizerski to czołówka pozycji geologicznych. Jak nie masz zielonego pojęcia, książka w sam raz. A do tego polecam "geologię dynamiczną" tegoż samego Pana. No i dobry jest też "Słownik geologiczny" W.Mizerski , H.Sylwestrzak. A metamorfik to wyraz slangowy poprawnie meteamorficzna skała ;)tzn.taka która uległa przeobrażeniu.

Kenny · Wysłany: Czw 7:47, 12 Mar 2009 Temat postu:

pisałem o protolicie metamorfiku gór sowich a więc skał pierwotnych następnie zmetamorfizowanych
sylur-ordowik to czas metamorfizmu tych skał
a co do tatr to Mozg ma rację tatry to dopiero miocen-oligocen
góry św sterczą odkąd je wyniesiono więc od jakiegoś permu triasu
Sudety z resztą też z tym że w trzeciorzędzie nastąpiło odmłodzenie formy po przez wyniesienie ich ponownie w górę...
w przypadku GŚ pierwsze słyszę żeby były ponownie wynoszone...

moozg · Wysłany: Czw 11:41, 12 Mar 2009 Temat postu:

Kenny · Wysłany: Czw 16:14, 12 Mar 2009 Temat postu:

a przypadkiem Łysogóry nie wystawały cały czas? Smile

bo jeśli mówimy o wypiętrzaniu to nie same GŚ wyjechały ale w zasadzie cała Europa zachodnia...

moozg · Wysłany: Czw 17:26, 12 Mar 2009 Temat postu:

oj cos lezy geologia regionalna... jesli by wystawaly to w gornej jurze obrzezenia bys mial morskie osady klastyczne, a masz otwartomorskie wapienie z biohermami. W triasie miales juz teren HCM zrownany i wydmy dookola potem transgresja morza, najblizszy lad byl dopiero na granicy z Ukraina.
A wypietrzanie HCM mialo miejsce w fazie laramijskiej i nie dzialo wszedzie tak samo w calej Europie.

Kenny · Wysłany: Czw 17:57, 12 Mar 2009 Temat postu:

nigdy nie działa tak samo Smile

coś w tym jest co piszesz ja nie będę się upierał bo to zupełnie nie moja broszka... Smile

po prostu gdzieś mi się obiły o uszy takowe informacje
z jakiegoś niepotwierdzonego źródła Smile

dla mnie ważniejsza jest metalogeneza tych rejonów Smile

pozdrawiam

Gość · Wysłany: Pią 11:47, 13 Mar 2009 Temat postu:

no i się zrobiła dysputa wokół pozornie banalnego tematu...
W Tatrach w ogóle najstarsze ślady po górach to zlepieńce koperszadzkie z górnego permu, ale tamte góry z Tatrami miały niewiele wspólnego... Na płaszczowinach reglowych leży niezgodnie eocen z numulitami. Mnie uczono, że po pierwszym etapie wypiętrzenia właśnie pod koniec kredy był drugi etap, już bliżej eocenu-oligocenu. to tyle w kwestii Tatr.
W Sudetach jest powierzchnia paleogeńsko-neogeńskiego zrównania, czyli wtedy ten obszar przypominał pogórze sudeckie. SUB i bazalty dolnośląskie są mioceńskie, a badania Badury i Przybylskiego pokazują, że ich wypiętrzanie trwa właściwie do dzisiaj i było mocno aktywne w plejstocenie. a G.Św. to już podsumował moozg. Oolity ciężko spotkać w okolicach silnie wypiętrzonych. Smile

Klapaucjusz · Wysłany: Nie 8:34, 22 Mar 2009 Temat postu:

moozg · Wysłany: Nie 12:19, 22 Mar 2009 Temat postu:

platforma sprawa oczywista, ale watek tyczy generalnie tego co jest na powierzchni

Klapaucjusz · Wysłany: Nie 13:27, 22 Mar 2009 Temat postu:

No to jakaś tarcza. Pragnę zauważyć, że nie ma żadnej różnicy między tarczą a platformą jeżeli chodzi o genezę. Różnicowanie następuje trochę później

moozg · Wysłany: Nie 14:43, 22 Mar 2009 Temat postu:

no ale jaka tarcza? chodzi o teren Polski...
tarcze, platformy, orogeny generalnie powinnismy zostawic, bo cala dyskusja dotyczy gór w sensie morfologicznym, a ich wiek - to wiek najstarszych skal z jakich sa zbudowane, tak przynajmniej na poczatku watku zostalo to okreslone, i tak najczesciej ludzie pojmuja wiek gor - ludzie nie zwiazani z geologia i nie majacy zabardzo pojecia o tym.
I tak nie trudno spotkac sie z opiniami ze Swietokrzyskie sa to najstarsze gory - bo mamy tam skaly kambryjskie - generalnie najstarsze osadowki jakie mozemy dotknac jadac tam na wycieczke, nie wiem czamu sie tak przyjelo ale byc moze nauka geografii na poziomie liceum jest jakas szczegolna Wink

wrotek · Wysłany: Pon 1:11, 23 Mar 2009 Temat postu:

Gość · Wysłany: Wto 15:55, 24 Mar 2009 Temat postu:

dla geologów sprawa jest w miarę wyraźna, czyli góry-to formy terenu, a orogen-to zespół skał tworzący strukturę tektoniczną powstałą w wyniku orogenezy. Ale laicy, czy np. dzieciaki w szkole mają prawo tego nie rozróżniać i potrzebują czegoś w miarę jednoznacznego do "wierzenia". Zatem - najstarsze skały na wierzchu, to chyba jednak jakiś dolny kambr w GŚw lub coś chwilę starszego w Sudetach. Swoją droga, wypytam kolegów z UWr, może mają coś nowego w dziedzinie wieku bezwzględnego skał sudeckich Smile

Poza tym nadal obstawałbym przy Tatrach jako formie terenu

Łukasz · Wysłany: Wto 18:05, 24 Mar 2009 Temat postu:

Gość · Wysłany: Sob 18:32, 28 Mar 2009 Temat postu:

Dzięki tej książce wszytko mi się wyjaśniło"geologia historyczna" - Mizerskiego. Super sprawa.

Kamuszek

chief

Z mocnym poślizgiem, ale co tam Very Happy

...

moozg